Naar de hoofdstad van de veren, Oudtshoorn
10 Februari 2019 | Zuid-Afrika, Oudtshoorn
10 februari
Wat we ons moeten voorstellen bij de veren-hoofdstad van de wereld? Zelfs als we onze kop in het zand steken, blijft het gissen en afwachten. We moeten de N2 volgen tot in George en daar afbuigen naar het noorden.
Bij het uitchecken vertelt Corrie hoe de ‘tipbox’ werkt. Het kastje aan de receptie waar je, als je wil de tips voor het personeel kan insteken. “Het is de beste manier om ervoor te zorgen dat iedereen van het personeel even veel krijgt, ook de mensen waarmee jullie niet in contact komen zoals het keukenpersoneel.” Dat wisten we al. Maar het gaat verder dan dat. “Soms krijgen de meisjes toch een fooi in de hand. Ze mogen die houden, dat weten ze, maar dan delen ze niet mee in de pot. De solidariteit is groot en alles gaat in de pot om verdeeld te worden.” We weten het natuurlijk niet zeker, maar we vermoeden dat de solidariteit tussen de zwarte bevolking overal vrij groot is. “Dat kan bijna niet anders als je de povere levensomstandigheden bekijkt.” “En vaak is het zo dat mensen die weinig hebben makkelijker delen dan mensen die veel hebben.”
Tot aan de Outiniqua Mountains is het weer niet al best. Druilige regen en zwaar bewolkt. Van de charmes van de zo geroemde Gardenroute merken we niet veel. Aan de andere kant van de Outiniqua Pas wordt het stukken beter en als we in Oudtshoorn aankomen is het zonnig en 31°C. Dat kan tellen.
Oudtshoorn - vernoemd naar Pieter van Reede van Oudtshoorn, de gouverneur van de Nederlandse Kaapkolonie die omkwam tijdens zijn reis naar Zuid-Afrika, is Oudtshoorn het grootste dorp - zo’n 20000 inwoners, exclusief de struisvogels - ligt in de halfwoestijn Kleine Karoo. In het dorp zelf komen we vandaag niet. Bij het binnen rijden van het stadje slaan we linksaf, richting De Denne Guest House. Nog voor half een checken we in. De kamers zijn nog niet in orde, wat normaal is. Wij zijn te vroeg. We krijgen tekst en uitleg over het guesthouse en de mogelijkheden ter plaatse, terwijl we iets drinken en eten in het restaurant. Het voorstel om morgen een ‘half day tour’ te boeken, met een bezoek aan grotten, een waterval, de Swartbergpas, de mooiste - naar het schijnt - van Zuid-Afrika en een rondleiding op de struisvogelboerderij spreekt ons wel aan. We logeren inderdaad op een nog in bedrijf zijnde boerderij. De eigenaars Johan & Louise Keller zijn inmiddels de 5de generatie Keller op de boerderij. De meeste gebouwen op de boerderij gaan meer dan 100 jaar terug en werden gebouwd van grote kleiblokken. Ze worden momenteel gerestaureerd. Johan en zijn broer bewerken en irrigeren momenteel ca. 600 ha luzerne/alfalfa en 1500 ha veld om struisvogels te kweken.
“Ostrich farming” startte in Zuid-Afrika in 1864 en bereikte zijn hoogtepunt in 1913 dankzij de wereldwijde vraag naar struisvogelveren. De veren werden Zuid-Afrika’s vierde exportproduct, naast goud, diamant en wol. Na WO I viel de industrie sterk terug. Nu nog voorziet Zuid-Afrika wereldwijd in 90% van de vraag naar struisvogelveren. Alle struisvogelkwekers hebben zich verenigd in een koepelorganisatie, de South African Ostrich Business Chamber, met Oudtshoorn als hoofdkwartier.
Een struisvogel heet in het Afrikaans een volstruis. Vol en struis zijn de dieren wel. Het is de grootste en zwaarste hedendaagse vogelsoort. Volwassen mannetjes worden gemiddeld 1,80 tot 2,10 meter hoog en kunnen tot 155 kilogram zwaar worden; vrouwtjes zijn iets kleiner en lichter, tot 1,90 meter hoog en 110 kilogram zwaar. De Struthio cameluse zoals de struisvogel officieel heet, is een inheemse Afrikaanse loopvogel. Het dier heeft krachtige, lange poten, met aan elke poot twee tenen (de enige vogelsoort met dit aantal), waarvan een grote, sterke met een nagel van 10 cm en een kleinere zonder. De grote teen wordt gebruikt bij het rennen. Struisvogels hebben een relatief kleine kop, maar erg grote ogen. Met een diameter van 50 mm zijn het de grootste ogen van alle landdieren. Eén oog weegt zelfs meer dan het brein van een struisvogel: 60 ten opzichte van 40 gram. De lange, kale nek vertegenwoordigt bijna de helft van de lichaamslengte. Het is de snelste vogel op de grond en het snelste landdier op twee poten. De struisvogel kan een snelheid van 50 kilometer per uur over een periode van dertig minuten volhouden. In een korte sprint kan hij zelfs snelheden tot 70 kilometer per uur halen, waarbij hij stappen van 3,5 meter maakt.
In de Kleine Karoo worden jaarlijks tussen de 200000 en 300000 vogels gekweekt. De sector, inclusief de 15 looierijen, stelt bijna 20000 mensen te werk. Niet minder dan 90% van het vlees wordt door erkende slachthuizen uitgevoerd naar Europa en Azië. Uit een gesprekje met Johan leerden we dat het de laatste jaren, vooral na de vogelgriepepidemies, niet meer zo makkelijk is. Dan mag het weer wel, dan kan het weer niet. Het vlees dat nu uitgevoerd wordt, wordt gedurende 3 minuten behandeld op 70° C en dan vacuüm verpakt.
Het kop-in-het-zand-verhaal is een mythe. Een struisvogel verdedigt of beschermt zich op drie manieren. Wegrennen is gelet op de snelheid de uitverkoren tactiek. Een flinke trap uitdelen met de poten, de tweede. Evenmin inefficiënt. De trap kraakt zonder problemen een mensenbeen en in een ijzeren staaf van 1 cm dik verschijnt een hoek van 45°. Als derde manier ligt het dier bijvoorbeeld in het broedseizoen in een kuil en legt het zijn hoofd en hals plat op de grond, zodat hij er als een graskluit of als een rots uitziet in de wazige hitte van de woestijn of half-woestijn wat de Kleine Karoo is. De kleuren, mannetjes zijn zwart en vrouwtjes blijven grijs, helpen daarbij ook. Mogelijk hebben waarnemingen van de verstop-in-een-kuil-strategie tot het misverstand geleid dat een struisvogel zijn kop in het zand steekt bij gevaar. Die kleuren zijn ook handig tijdens het broeden: mannetjes broeden ‘s nachts, vrouwtjes overdag.
“Bestellen we morgen een struisvogeleitje bij het ontbijt?” “We kunnen het proberen, maar ik vermoed dat ze dat grapje al vaak, veel te vaak gehoord hebben.” Een struisvogelei is met een grootte van 15 bij 12 centimeter en een gewicht van 1,3 kg het grootste ei ter wereld, maar in verhouding tot de grootte van het dier is het het kleinste. Alhoewel klein? Een struisvogelei is het equivalent van 24 kippeneieren. Een gekookt eitje is evenmin evident: het duurt zo’n anderhalf uur om te koken. “Morgenvroeg tijdens de rondleiding komen we er alles over te weten.”
De namiddag brengen we door aan het zwembad, in combinatie met een korte wandeling langs de struisvogelweiden.
Wat we ons moeten voorstellen bij de veren-hoofdstad van de wereld? Zelfs als we onze kop in het zand steken, blijft het gissen en afwachten. We moeten de N2 volgen tot in George en daar afbuigen naar het noorden.
Bij het uitchecken vertelt Corrie hoe de ‘tipbox’ werkt. Het kastje aan de receptie waar je, als je wil de tips voor het personeel kan insteken. “Het is de beste manier om ervoor te zorgen dat iedereen van het personeel even veel krijgt, ook de mensen waarmee jullie niet in contact komen zoals het keukenpersoneel.” Dat wisten we al. Maar het gaat verder dan dat. “Soms krijgen de meisjes toch een fooi in de hand. Ze mogen die houden, dat weten ze, maar dan delen ze niet mee in de pot. De solidariteit is groot en alles gaat in de pot om verdeeld te worden.” We weten het natuurlijk niet zeker, maar we vermoeden dat de solidariteit tussen de zwarte bevolking overal vrij groot is. “Dat kan bijna niet anders als je de povere levensomstandigheden bekijkt.” “En vaak is het zo dat mensen die weinig hebben makkelijker delen dan mensen die veel hebben.”
Tot aan de Outiniqua Mountains is het weer niet al best. Druilige regen en zwaar bewolkt. Van de charmes van de zo geroemde Gardenroute merken we niet veel. Aan de andere kant van de Outiniqua Pas wordt het stukken beter en als we in Oudtshoorn aankomen is het zonnig en 31°C. Dat kan tellen.
Oudtshoorn - vernoemd naar Pieter van Reede van Oudtshoorn, de gouverneur van de Nederlandse Kaapkolonie die omkwam tijdens zijn reis naar Zuid-Afrika, is Oudtshoorn het grootste dorp - zo’n 20000 inwoners, exclusief de struisvogels - ligt in de halfwoestijn Kleine Karoo. In het dorp zelf komen we vandaag niet. Bij het binnen rijden van het stadje slaan we linksaf, richting De Denne Guest House. Nog voor half een checken we in. De kamers zijn nog niet in orde, wat normaal is. Wij zijn te vroeg. We krijgen tekst en uitleg over het guesthouse en de mogelijkheden ter plaatse, terwijl we iets drinken en eten in het restaurant. Het voorstel om morgen een ‘half day tour’ te boeken, met een bezoek aan grotten, een waterval, de Swartbergpas, de mooiste - naar het schijnt - van Zuid-Afrika en een rondleiding op de struisvogelboerderij spreekt ons wel aan. We logeren inderdaad op een nog in bedrijf zijnde boerderij. De eigenaars Johan & Louise Keller zijn inmiddels de 5de generatie Keller op de boerderij. De meeste gebouwen op de boerderij gaan meer dan 100 jaar terug en werden gebouwd van grote kleiblokken. Ze worden momenteel gerestaureerd. Johan en zijn broer bewerken en irrigeren momenteel ca. 600 ha luzerne/alfalfa en 1500 ha veld om struisvogels te kweken.
“Ostrich farming” startte in Zuid-Afrika in 1864 en bereikte zijn hoogtepunt in 1913 dankzij de wereldwijde vraag naar struisvogelveren. De veren werden Zuid-Afrika’s vierde exportproduct, naast goud, diamant en wol. Na WO I viel de industrie sterk terug. Nu nog voorziet Zuid-Afrika wereldwijd in 90% van de vraag naar struisvogelveren. Alle struisvogelkwekers hebben zich verenigd in een koepelorganisatie, de South African Ostrich Business Chamber, met Oudtshoorn als hoofdkwartier.
Een struisvogel heet in het Afrikaans een volstruis. Vol en struis zijn de dieren wel. Het is de grootste en zwaarste hedendaagse vogelsoort. Volwassen mannetjes worden gemiddeld 1,80 tot 2,10 meter hoog en kunnen tot 155 kilogram zwaar worden; vrouwtjes zijn iets kleiner en lichter, tot 1,90 meter hoog en 110 kilogram zwaar. De Struthio cameluse zoals de struisvogel officieel heet, is een inheemse Afrikaanse loopvogel. Het dier heeft krachtige, lange poten, met aan elke poot twee tenen (de enige vogelsoort met dit aantal), waarvan een grote, sterke met een nagel van 10 cm en een kleinere zonder. De grote teen wordt gebruikt bij het rennen. Struisvogels hebben een relatief kleine kop, maar erg grote ogen. Met een diameter van 50 mm zijn het de grootste ogen van alle landdieren. Eén oog weegt zelfs meer dan het brein van een struisvogel: 60 ten opzichte van 40 gram. De lange, kale nek vertegenwoordigt bijna de helft van de lichaamslengte. Het is de snelste vogel op de grond en het snelste landdier op twee poten. De struisvogel kan een snelheid van 50 kilometer per uur over een periode van dertig minuten volhouden. In een korte sprint kan hij zelfs snelheden tot 70 kilometer per uur halen, waarbij hij stappen van 3,5 meter maakt.
In de Kleine Karoo worden jaarlijks tussen de 200000 en 300000 vogels gekweekt. De sector, inclusief de 15 looierijen, stelt bijna 20000 mensen te werk. Niet minder dan 90% van het vlees wordt door erkende slachthuizen uitgevoerd naar Europa en Azië. Uit een gesprekje met Johan leerden we dat het de laatste jaren, vooral na de vogelgriepepidemies, niet meer zo makkelijk is. Dan mag het weer wel, dan kan het weer niet. Het vlees dat nu uitgevoerd wordt, wordt gedurende 3 minuten behandeld op 70° C en dan vacuüm verpakt.
Het kop-in-het-zand-verhaal is een mythe. Een struisvogel verdedigt of beschermt zich op drie manieren. Wegrennen is gelet op de snelheid de uitverkoren tactiek. Een flinke trap uitdelen met de poten, de tweede. Evenmin inefficiënt. De trap kraakt zonder problemen een mensenbeen en in een ijzeren staaf van 1 cm dik verschijnt een hoek van 45°. Als derde manier ligt het dier bijvoorbeeld in het broedseizoen in een kuil en legt het zijn hoofd en hals plat op de grond, zodat hij er als een graskluit of als een rots uitziet in de wazige hitte van de woestijn of half-woestijn wat de Kleine Karoo is. De kleuren, mannetjes zijn zwart en vrouwtjes blijven grijs, helpen daarbij ook. Mogelijk hebben waarnemingen van de verstop-in-een-kuil-strategie tot het misverstand geleid dat een struisvogel zijn kop in het zand steekt bij gevaar. Die kleuren zijn ook handig tijdens het broeden: mannetjes broeden ‘s nachts, vrouwtjes overdag.
“Bestellen we morgen een struisvogeleitje bij het ontbijt?” “We kunnen het proberen, maar ik vermoed dat ze dat grapje al vaak, veel te vaak gehoord hebben.” Een struisvogelei is met een grootte van 15 bij 12 centimeter en een gewicht van 1,3 kg het grootste ei ter wereld, maar in verhouding tot de grootte van het dier is het het kleinste. Alhoewel klein? Een struisvogelei is het equivalent van 24 kippeneieren. Een gekookt eitje is evenmin evident: het duurt zo’n anderhalf uur om te koken. “Morgenvroeg tijdens de rondleiding komen we er alles over te weten.”
De namiddag brengen we door aan het zwembad, in combinatie met een korte wandeling langs de struisvogelweiden.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
