Weg van de kust
06 Februari 2019 | Zuid-Afrika, Addo
6 februari
In tegenstelling tot Maggie McNeal die in 1976 een hit scoorde met “Terug naar de kust”, doen wij vandaag het tegenovergestelde: “Weg van de kust”, naar Addo. Onze bedoeling om heel het traject - met uitzondering van de laatste kilometers - via de N2 af te leggen, gaat al vrijwel vanaf de start de mist in. Zelfs op een klaarlichte, zonovergoten ochtend - het is amper 8.15 uur als we vertrekken, na een tot in de puntjes verzorgd en rijkelijk ontbijt - kan het mistig zijn in ouder wordende hoofden. Maar ook in jongere hoofden kan het mistig zijn. Na het uitchecken wordt “the guy who stayed in 805 terug geroepen naar de receptie. De jonge dame heeft zich vergist bij het intikken van het bedrag dat ik moest betalen. Omdat ze ondersteboven moest lezen - niet zij stond ondersteboven uiteraard, het factuur voor haar wel - tikte ze 150 in plaats van 510 ZAR. Je moet niet vragen hoe aandachtig ik het bedrag op het toestel controleer... ik had het niet gemerkt. Ze verontschuldigd zich uitgebreid en ik betaal de 360 nog verschuldigde ZAR. Een gratis fles wijn en dan nog een cadeau van 360 ZAR, dat zou echt wel overdreven geweest zijn.
Al bij al blijkt onze verkeerde wegkeuze helemaal niet zo erg. We rijden in de juiste richting, zuidwaarts en voegen een eind verder dan voorzien links in op de N2. We passeren East London, een grote stad, vervolgens Grahamstown, gesticht in 1812, een stad met 50000 inwoners en de oudste universiteit van Oost-Kaap, de Rhodes University. Of je fier moet zijn op de naam lijkt me twijfelachtig. Zo’n ‘honourable man’ was Cecil Rhodes nu eenmaal niet. In 1819 vond vlak bij Grahamstad in de vijfde van de negen grensoorlogen tussen het oprukkende Britse imperium en de Xhosa's een belangrijke veldslag plaats. Het slagveld staat in het Xhosa bekend als eGazini, wat bloed betekent. De leider van de Xhosa's was Nxele, die ook onder naam Makana bekend staat. Hoewel zijn mannen er bijna in slaagden Grahamstad te verwoesten, bezweken zij uiteindelijk doordat de Britten de betere vuurwapens bezaten.
Tot in Grahamstown gaat het bijzonder vlot. Verder ook nog tot we de N2 voor de N10 moeten ruilen. Een moeilijke wissel zo blijkt. De eerste afslag, gegidst door maps.me, leidt ons naar een niet echt aantrekkelijke zandweg. Dit lijkt ons niet de ideale optie om de N10 te bereiken. Een beetje verder lijkt er op de kaart een ‘wisseldriehoek’ te zijn. Al evenmin succesvol, we volgen gewoon de N2 verder. Geen wegwijzer naar Cradock gezien. Even later volgen we de N10, maar missen we de afslag naar Addo, wegens geen bord aan deze kant van de weg. Deze kant wordt de andere kant als we even verder omkeren. Aan wat nu deze kant is, daarnet nog de andere kant staat wel een bord. We slaan de zandweg in. Verbaasd zijn we niet. We zijn het gewend. Nog zo’n 25 kilometer te gaan. De aankondiging ‘stop’ kondigt hier geen kruispunt aan, maar een poort. De toegang tot Addo Elephant National Park, maar niet de hoofdingang. We vullen een formulier in waarop we ‘pass’ noteren, just driving through’. De poortwachter kent Chrislin Africa Lodge niet. We moeten de zandweg volgen tot we aan de andere poort komen en zijn collega daar zal ons de nodige aanwijzingen geven om de lodge te bereiken. Al hebben we die aanwijzingen niet echt nodig, dankzij maps.me en Google Maps, waar ons reisdoel perfect gemarkeerd staat. Al goed, want zijn college bekijkt ons alsof hij het in Keulen - en dat is ver weg - hoort donderen. “I don’t know it,” stamelt hij verontschuldigend. Een tiental minuten later melden we ons bij de receptie en we krijgen kamer... 1 en 2. Het lijkt wel alsof ze het erom doen. Of zouden we echt número uno e número dos zijn in Zuid-Afrika?
Eigenlijk krijgen we een hut toegewezen, geconstrueerd van modder, maar bijzonder elegant en voorzien van het nodige comfort. Chrislin African Lodge is nog tamelijk recent. In 1998 besloten Chris en Linda Pickles hun citrusboerderij om te bouwen tot een B&B. Noodgedwongen omdat, hun relatief kleine boerderij van 25 ha - sinaasappelen en citroenen - na 10 jaar nog steeds amper voldoende inkomen bood. De twee kamers moesten al snel uitgebreid worden en Chris kwam met het idee om een hut van modder te bouwen. Tijdens zijn kindertijd had hij daarvoor de ndige ervaring opgedaan. Spelend met Xhosa-kinderen op de boerderij van zijn ouders bouwden ze kastelen en andere modderconstructies. Veel trial and error leverde resultaat op: in 2000 stond de eerste hut er. Eigenaardig genoeg schenen de gasten zo’n hut leuk te vinden en er volgden er meer.
Eind 2002 begonnen David, hun oudste zoon en zijn vriendin Margaret te koken voor de gasten, eerst als bijverdienste, later als medebeheerders. In 2004, ter gelegenheid van hun huwelijk bouwden David en Margaret hun eigen trouwzaal op het terrein, Sneezewoods, nu nog steeds in gebruik als trouw-, ontbijt- en dinerzaal. Ondertussen startte Christopher junior, hun jongste zoon zijn eigen zaak, Crisscross Adventures, waarmee we morgen op River Safari gaan. Een soort van game drive, maar dan op klein wild. Peddelervaring is niet noodzakelijk lazen we. Een geruststellend zinnetje voor oude krokodillen zoals wij.
Addo is een niet onbelangrijke historische plaats. Het eerste volledige dinosaurusskelet in Afrika werd hier opgegraven en van tijd tot tijd zijn er nog dinosaurusontdekkingen. Morgen staat er voor ons ‘fossil sighting’ op het programma. Zeker in de grotten in de bergen werden ook 5000 jaar oude gemummificeerde lichamen en skeletten ontdekt van San, Bosjesmannen, samen met werktuigen, potten en rotsschilderingen. Na de San kwamen de Khoi, Hottentotten en meer recent Xhosa en Afrikaner, Boers dus en Engelse immigranten. Overblijfselen van kralen, forten en trekboer gereedschap liggen verspreid in de regio. Al deze groepen kwamen op een of ander moment in conflict met elkaar. Conflicten waarin de San het ergst getroffen werden en volledig uit de regio verdwenen.
Met de komst van de kolonialen, in 1740 de Boers op zoek naar ivoor en handelsmogelijkheden, en hun definitieve vestiging op boerderijen, werden na een fikse veldslag in 1811 de Xhosa en de Khoi verdreven naar het gebied voorbij de Great Fish River. In 1877 kocht James Kirikwood uit Port Elizabeth een van de boerderijen die in 1814 toegewezen waren aan de Boers en de Engelsen. Hij richtte een maatschappij op met de bedoeling de vallei van de Sundays River te irrigeren en er het regionale centrum van de landbouw van te maken. Al zijn inspanningen ten spijt mislukte het project, maar in het begin van de 20ste eeuw werd zijn droom toch gerealiseerd. Een succesvol irrigatieplan maaktevan de streek de belangrijkste citrusproducent in Zuid-Afrika.
Addo is vooral gekend om zijn nationaal olifantenpark. Vanmorgen, op onze ‘privé game drive’ door het park, hebben we er enkele gezien. Op dit ogenblik telt het park een bloeiende populatie van 600 olifanten. Het is ooit anders geweest. In het begin van de 19de eeuw werd de populatie door voortdurende jacht gedecimeerd tot een klein aantal. Er werd zelfs een wet uitgevaardigd om de resterende olifanten uit te roeien. De boeren beschouwden de dieren als zeer schadelijk voor hun oogst. Er werden er 114 geschoten in een jaar tijd en in 1931 bleven er slechts 11 over. Het moment voor de regering om een nationaal park te creëren in een poging om de dieren te beschermen. Jammer genoeg bleek de afsluiting onvoldoende sterk en gingen de dieren een voor een verloren, tot in 1954 een olifant-bestendig hek werd opgericht.
Als avondmaal genieten we, voor het eerst tijdens onze reis, van een braai. Het biedt ons de mogelijkheid om kudu te proeven, een antiloopsoort die we in Timbavati gezien hebben al is het in de vorm van een worstje. Een speciaal smaakje om af te ronden.
In tegenstelling tot Maggie McNeal die in 1976 een hit scoorde met “Terug naar de kust”, doen wij vandaag het tegenovergestelde: “Weg van de kust”, naar Addo. Onze bedoeling om heel het traject - met uitzondering van de laatste kilometers - via de N2 af te leggen, gaat al vrijwel vanaf de start de mist in. Zelfs op een klaarlichte, zonovergoten ochtend - het is amper 8.15 uur als we vertrekken, na een tot in de puntjes verzorgd en rijkelijk ontbijt - kan het mistig zijn in ouder wordende hoofden. Maar ook in jongere hoofden kan het mistig zijn. Na het uitchecken wordt “the guy who stayed in 805 terug geroepen naar de receptie. De jonge dame heeft zich vergist bij het intikken van het bedrag dat ik moest betalen. Omdat ze ondersteboven moest lezen - niet zij stond ondersteboven uiteraard, het factuur voor haar wel - tikte ze 150 in plaats van 510 ZAR. Je moet niet vragen hoe aandachtig ik het bedrag op het toestel controleer... ik had het niet gemerkt. Ze verontschuldigd zich uitgebreid en ik betaal de 360 nog verschuldigde ZAR. Een gratis fles wijn en dan nog een cadeau van 360 ZAR, dat zou echt wel overdreven geweest zijn.
Al bij al blijkt onze verkeerde wegkeuze helemaal niet zo erg. We rijden in de juiste richting, zuidwaarts en voegen een eind verder dan voorzien links in op de N2. We passeren East London, een grote stad, vervolgens Grahamstown, gesticht in 1812, een stad met 50000 inwoners en de oudste universiteit van Oost-Kaap, de Rhodes University. Of je fier moet zijn op de naam lijkt me twijfelachtig. Zo’n ‘honourable man’ was Cecil Rhodes nu eenmaal niet. In 1819 vond vlak bij Grahamstad in de vijfde van de negen grensoorlogen tussen het oprukkende Britse imperium en de Xhosa's een belangrijke veldslag plaats. Het slagveld staat in het Xhosa bekend als eGazini, wat bloed betekent. De leider van de Xhosa's was Nxele, die ook onder naam Makana bekend staat. Hoewel zijn mannen er bijna in slaagden Grahamstad te verwoesten, bezweken zij uiteindelijk doordat de Britten de betere vuurwapens bezaten.
Tot in Grahamstown gaat het bijzonder vlot. Verder ook nog tot we de N2 voor de N10 moeten ruilen. Een moeilijke wissel zo blijkt. De eerste afslag, gegidst door maps.me, leidt ons naar een niet echt aantrekkelijke zandweg. Dit lijkt ons niet de ideale optie om de N10 te bereiken. Een beetje verder lijkt er op de kaart een ‘wisseldriehoek’ te zijn. Al evenmin succesvol, we volgen gewoon de N2 verder. Geen wegwijzer naar Cradock gezien. Even later volgen we de N10, maar missen we de afslag naar Addo, wegens geen bord aan deze kant van de weg. Deze kant wordt de andere kant als we even verder omkeren. Aan wat nu deze kant is, daarnet nog de andere kant staat wel een bord. We slaan de zandweg in. Verbaasd zijn we niet. We zijn het gewend. Nog zo’n 25 kilometer te gaan. De aankondiging ‘stop’ kondigt hier geen kruispunt aan, maar een poort. De toegang tot Addo Elephant National Park, maar niet de hoofdingang. We vullen een formulier in waarop we ‘pass’ noteren, just driving through’. De poortwachter kent Chrislin Africa Lodge niet. We moeten de zandweg volgen tot we aan de andere poort komen en zijn collega daar zal ons de nodige aanwijzingen geven om de lodge te bereiken. Al hebben we die aanwijzingen niet echt nodig, dankzij maps.me en Google Maps, waar ons reisdoel perfect gemarkeerd staat. Al goed, want zijn college bekijkt ons alsof hij het in Keulen - en dat is ver weg - hoort donderen. “I don’t know it,” stamelt hij verontschuldigend. Een tiental minuten later melden we ons bij de receptie en we krijgen kamer... 1 en 2. Het lijkt wel alsof ze het erom doen. Of zouden we echt número uno e número dos zijn in Zuid-Afrika?
Eigenlijk krijgen we een hut toegewezen, geconstrueerd van modder, maar bijzonder elegant en voorzien van het nodige comfort. Chrislin African Lodge is nog tamelijk recent. In 1998 besloten Chris en Linda Pickles hun citrusboerderij om te bouwen tot een B&B. Noodgedwongen omdat, hun relatief kleine boerderij van 25 ha - sinaasappelen en citroenen - na 10 jaar nog steeds amper voldoende inkomen bood. De twee kamers moesten al snel uitgebreid worden en Chris kwam met het idee om een hut van modder te bouwen. Tijdens zijn kindertijd had hij daarvoor de ndige ervaring opgedaan. Spelend met Xhosa-kinderen op de boerderij van zijn ouders bouwden ze kastelen en andere modderconstructies. Veel trial and error leverde resultaat op: in 2000 stond de eerste hut er. Eigenaardig genoeg schenen de gasten zo’n hut leuk te vinden en er volgden er meer.
Eind 2002 begonnen David, hun oudste zoon en zijn vriendin Margaret te koken voor de gasten, eerst als bijverdienste, later als medebeheerders. In 2004, ter gelegenheid van hun huwelijk bouwden David en Margaret hun eigen trouwzaal op het terrein, Sneezewoods, nu nog steeds in gebruik als trouw-, ontbijt- en dinerzaal. Ondertussen startte Christopher junior, hun jongste zoon zijn eigen zaak, Crisscross Adventures, waarmee we morgen op River Safari gaan. Een soort van game drive, maar dan op klein wild. Peddelervaring is niet noodzakelijk lazen we. Een geruststellend zinnetje voor oude krokodillen zoals wij.
Addo is een niet onbelangrijke historische plaats. Het eerste volledige dinosaurusskelet in Afrika werd hier opgegraven en van tijd tot tijd zijn er nog dinosaurusontdekkingen. Morgen staat er voor ons ‘fossil sighting’ op het programma. Zeker in de grotten in de bergen werden ook 5000 jaar oude gemummificeerde lichamen en skeletten ontdekt van San, Bosjesmannen, samen met werktuigen, potten en rotsschilderingen. Na de San kwamen de Khoi, Hottentotten en meer recent Xhosa en Afrikaner, Boers dus en Engelse immigranten. Overblijfselen van kralen, forten en trekboer gereedschap liggen verspreid in de regio. Al deze groepen kwamen op een of ander moment in conflict met elkaar. Conflicten waarin de San het ergst getroffen werden en volledig uit de regio verdwenen.
Met de komst van de kolonialen, in 1740 de Boers op zoek naar ivoor en handelsmogelijkheden, en hun definitieve vestiging op boerderijen, werden na een fikse veldslag in 1811 de Xhosa en de Khoi verdreven naar het gebied voorbij de Great Fish River. In 1877 kocht James Kirikwood uit Port Elizabeth een van de boerderijen die in 1814 toegewezen waren aan de Boers en de Engelsen. Hij richtte een maatschappij op met de bedoeling de vallei van de Sundays River te irrigeren en er het regionale centrum van de landbouw van te maken. Al zijn inspanningen ten spijt mislukte het project, maar in het begin van de 20ste eeuw werd zijn droom toch gerealiseerd. Een succesvol irrigatieplan maaktevan de streek de belangrijkste citrusproducent in Zuid-Afrika.
Addo is vooral gekend om zijn nationaal olifantenpark. Vanmorgen, op onze ‘privé game drive’ door het park, hebben we er enkele gezien. Op dit ogenblik telt het park een bloeiende populatie van 600 olifanten. Het is ooit anders geweest. In het begin van de 19de eeuw werd de populatie door voortdurende jacht gedecimeerd tot een klein aantal. Er werd zelfs een wet uitgevaardigd om de resterende olifanten uit te roeien. De boeren beschouwden de dieren als zeer schadelijk voor hun oogst. Er werden er 114 geschoten in een jaar tijd en in 1931 bleven er slechts 11 over. Het moment voor de regering om een nationaal park te creëren in een poging om de dieren te beschermen. Jammer genoeg bleek de afsluiting onvoldoende sterk en gingen de dieren een voor een verloren, tot in 1954 een olifant-bestendig hek werd opgericht.
Als avondmaal genieten we, voor het eerst tijdens onze reis, van een braai. Het biedt ons de mogelijkheid om kudu te proeven, een antiloopsoort die we in Timbavati gezien hebben al is het in de vorm van een worstje. Een speciaal smaakje om af te ronden.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
