Verder langs de Wild Coast
06 Februari 2019 | Zuid-Afrika, Addo
4 en 5 februari
Vanuit Mbotyi River Lodge vroeg, om 8 uur, begonnen aan de 19 kilometer lange zandweg terug naar Lusikisiki. Net zoals eergisteren heen kost terug ons opnieuw ongeveer een uur. Op de theeplantage is het een drukke bedoening. Veel mensen aan het werk. Na jaren werd de plantage vorig jaar opnieuw opgestart. “Hopelijk lukt het,” vertelde de gastvrouw gisteren. Op haar aanraden hebben we beslist om langs Mthatha, ook nog als Umthatha aangegeven, te rijden. De langere route, bijna 100 kilometer verder. De voorgestelde route binnendoor zou ons over heel slechte zandwegen leiden. “Worse than our road.” Waar en wanneer hebben we dat nog gehoord. De tijd die Google Maps en Mapsme aangeven, overschrijden we ook vandaag ruimschoots. In plaats van 4 uur worden het er bijna 6. Weliswaar met enig oponthoud in Mthatha: een blokje rond gereden op zoek naar een ATM en gevonden. De eerste werkte niet. ‘Operation cancelled.’ Zou het nog altijd het gevolg zijn van de grote toeloop op de banken? Aan alle banken staan, zoals de voorbije dagen, lange rijen aan te schuiven. De tweede verstrekt ons wat we vragen en waaraan we dringend nood hebben: cash. Wel dankzij het aandringen van de security agente die bij het apparaat staat. Het lijkt wel privé bewaking. Mijn eerste poging leverde niets op. Ook geen ticket. Merkwaardig omdat alles leek te werken. De boodschap ‘Your account is being updated’ wekte wel wat ongerustheid op. Op het ogenblik dat we onverrichterzake willen vertrekken, zegt de agente - in uniform, geruststellend dus, we hebben ons lesje in Johannesburg geleerd - “The machine will work now. Try again.” We kijken haar verbaasd aan. Het ongeloof moet in onze ogen te lezen zijn. “It’s a very slow machine. Try again.” Inderdaad, het werkt voor ons beiden. Als ik zeg:”You really have to know the machine,” antwoordt ze: “I’m the security here. I know it.” We bedanken haar en stappen als de koning te rijk terug naar de auto.
Soms lijkt dezelfde afstand toch helemaal anders, veel langer. Vandaag is zo’n dag. Een vermoeiende rit. Zeker de laatste 75 kilometer naar Coffee Bay, over een weg vol - of beter, leeg, want het zijn gaten - potholes. Soms kun je er langs, soms niet. Dan moet je er - zoals in het prentenboek ‘We gaan op berenjacht - dwars doorheen. Ruim anderhalf uur, maar omstreeks 13 uur bereiken we Ocean View Hotel. We krijgen kamer 5 en 7 toegewezen, met ocean view. Mooi. Heel anders dan het uitzicht van de kamers. Tamelijk uitgeleefd is misschien de beste omschrijving. De lunch is OK, al straalt het restaurant weinig of geen sfeer uit, net zo min als gezelligheid. De bediening is vlot, vooral Yvonne weet ons te charmeren.
‘s Namiddags maken we een strandwandeling langs een wilde zee. De Wild Coast. Als je tot je knieën in het water staat, voel je de sterke stroming van het terugtrekkend water. We wagen ons niet aan een zwempartijtje.
Het avondmaal is in buffetvorm. Aan de lange tafel in het midden zit een Duits gezelschap. “Alweer?” “Tja, ze komen altijd met veel, die Duitsers.” Er is ook al een flinke hap uit het buffet, maar er is nog ruim voldoende voor ons. Voor we beginnen, komen de dames die koken en opdienen al zingend en dansend uit de keuken. Het lijkt - niet alleen nu - erop dat alle Afrikanen, vrouwen en mannen, kunnen zingen en een geweldig gevoel,voor ritme hebben. “Wat zijn wij Europeanen toch stijve harken.” We dragen graag ons financieel steuntje bij als een van hen al dansend passeert met een mandje. “Een handige manier om zeker te zijn van een tip.” “Goed gevonden. Origineel en creatief.”
Als we terug in de kamer zijn, zie ik dat een van de honden die we al heel de dag hebben zien rondlopen, zich op het kussen van een terrasstoel nestelt - het enige kussen, in de andere terrasstoel ligt er geen. Een tweede hond vleit zich achter de stoel neer op de grond. ‘s Morgens blijkt dat ze zich in de loop van de nacht verplaatst hebben naar het terras van Kathleen en Bruno. De confrontatie in de badkamer met de gekko die pardoes in de lavabo viel toen ik de deur open deed, was veel aangenamer.
Na het vroege ontbijt vertrekken we voor de rit naar Crawfords Beach Lodge in Chintsa East. Eenmaal op de N2, na die vervelende 75 kilometer potholes, gaat het bijzonder vlot, ook al hebben we af te rekenen met heel wat wegenwerken. Er wordt hier vrijwel altijd over heel lange afstanden gewerkt, met aan het begin een ‘vendelzwaaier’ die de automobilisten moet aanmanen trager te rijden. “Ik denk dat de boetes voor te snel rijden niet zo groot zijn. Niemand - behalve wij - schijnt zich er iets van aan te trekken.” Al bij al valt het verkeer in Zuid-Afrika erg mee. Er is trouwens niet zo heel veel verkeer en de meeste bestuurders zijn hoffelijk. Een traag voertuig rijdt zo ver mogelijk naar links om snellere auto’s te laten passeren. De voorbijstekende bestuurder zet als bedankje even zijn dubbele pinkers op.
Voor de eerste keer staan we ook een tijdje aan te schuiven. Geen file, gewoon wegenwerken. “Die zijn al een hele tijd bezig, denk ik.” De vrouwen langs de kant van de weg lopen met manden fruit en drankjes op hun hoofd langs de aanschuivende rij. Elke rand die ze verdienen, is een rand. Alles helpt om te overleven. Sommige vrouwen hebben een witgeschilderd gelaat. Waarom vragen we ons af. “Dat zoeken we op,” zeggen we in koor en in ‘Twee voor twaalf’-stijl. Veel meer dan dat sommige getrouwde vrouwen dat doen, komen we niet te weten. Ook niet in de infomap van de Lodge. We lezen er wel dat Nelson Mandela een Thembu-speaking Xhosa is. En dat de Xhosa Xhosa uitspreken als ‘klik met de tong-osa’. Xhosa is een Bantoetaal en nauw verwant met Zulu, Nbele en Swazi en wordt gekenmerkt door ‘klik-medeklinkers, wat ze geleend hebben van Khoi- of San-woorden. De ‘X’ in Xhosa staat voor de klik die met de tong gemaakt wordt in de mondhoek. Vergelijkbaar met het geluid dat ruiters te paard maken om hun paard aan te sporen.
De levensomstandigheden van de Xhosa zijn nog steeds verre van ideaal. Als gevolg van de apartheid groeide de Xhosa-bevolking in de landelijke gebieden snel aan door de verplichte verhuizingen, met overbevolking en erosie tot gevolg. In de 20ste eeuw verhuisden veel van hen naar de ‘shanty towns’ in de steden, de krottenwijken. Sinds 1994 probeert de post-apartheidsregering een verbeterde gezondheidszorg uit te bouwen. We hebben onderweg gemerkt dat er veel ‘hospitals’ zijn, ook in kleinere plaatsen.
De traditionele Xhosa-familie is patriarchaal, met de man aan het hoofd van het huishouden. Wellicht alleen maar het hoofd en niet de huishoudelijke handen. Als een man de middelen heeft om de bruidsschat te betalen en al zijn vrouwen deftig te onderhouden, is polygamie toegestaan.
Daarnaast bestaat er ook een andere vorm van polygamie. Omdat de arbeidswetten ten tijde van de apartheid mannen vaak verplichtte om ver en dus lange tijd van huis te werken, stichtten sommige mannen twee families: een in hun geboortestreek en een in de plaats waar ze werkten.
De kamers zijn nog niet klaar als we al omstreeks 12.30 uur parkeren aan de receptie. We installeren ons op het terras van het restaurant met een flesje rosé en genieten van een heerlijke lunch. Om het een beetje extreem te stellen, zijn we vandaag van de hel naar de hemel gereden. Zo kondigen ze Crawford Beach Lodge aan de toegangspoort ook aan: “Welcome to paradise.”
Gezellig, charmant, vriendelijk, proper... we kunnen alleen maar positief zijn en in vergelijking met gisteren superlatieven gebruiken.
Ook vandaag maken we een flinke strandwandeling en nemen we een duik in de zee. Ondanks het feit dat ze rustiger lijkt, zijn de stroming en de golfslag toch nog redelijk fel, maar we genieten wel. “Wat een verademing!”
Ook het diner, in buffetvorm, is af. Na afloop verontschuldigt de hoofdkelner zich voor het feit dat hij twee keer moest komen vertellen dat de fles rode wijn die we besteld hadden er niet meer was en dat hij de derde keer met een fles kwam die we als tweede of derde mogelijkheid hadden opgegeven. Met “Don’t worry about the payment of this bottle. It’s on the house because you had to wait for the wine,” sluit hij onze heerlijke maaltijd af. “Die fles wijn smaakt precies nog beter, toch?”
Vanuit Mbotyi River Lodge vroeg, om 8 uur, begonnen aan de 19 kilometer lange zandweg terug naar Lusikisiki. Net zoals eergisteren heen kost terug ons opnieuw ongeveer een uur. Op de theeplantage is het een drukke bedoening. Veel mensen aan het werk. Na jaren werd de plantage vorig jaar opnieuw opgestart. “Hopelijk lukt het,” vertelde de gastvrouw gisteren. Op haar aanraden hebben we beslist om langs Mthatha, ook nog als Umthatha aangegeven, te rijden. De langere route, bijna 100 kilometer verder. De voorgestelde route binnendoor zou ons over heel slechte zandwegen leiden. “Worse than our road.” Waar en wanneer hebben we dat nog gehoord. De tijd die Google Maps en Mapsme aangeven, overschrijden we ook vandaag ruimschoots. In plaats van 4 uur worden het er bijna 6. Weliswaar met enig oponthoud in Mthatha: een blokje rond gereden op zoek naar een ATM en gevonden. De eerste werkte niet. ‘Operation cancelled.’ Zou het nog altijd het gevolg zijn van de grote toeloop op de banken? Aan alle banken staan, zoals de voorbije dagen, lange rijen aan te schuiven. De tweede verstrekt ons wat we vragen en waaraan we dringend nood hebben: cash. Wel dankzij het aandringen van de security agente die bij het apparaat staat. Het lijkt wel privé bewaking. Mijn eerste poging leverde niets op. Ook geen ticket. Merkwaardig omdat alles leek te werken. De boodschap ‘Your account is being updated’ wekte wel wat ongerustheid op. Op het ogenblik dat we onverrichterzake willen vertrekken, zegt de agente - in uniform, geruststellend dus, we hebben ons lesje in Johannesburg geleerd - “The machine will work now. Try again.” We kijken haar verbaasd aan. Het ongeloof moet in onze ogen te lezen zijn. “It’s a very slow machine. Try again.” Inderdaad, het werkt voor ons beiden. Als ik zeg:”You really have to know the machine,” antwoordt ze: “I’m the security here. I know it.” We bedanken haar en stappen als de koning te rijk terug naar de auto.
Soms lijkt dezelfde afstand toch helemaal anders, veel langer. Vandaag is zo’n dag. Een vermoeiende rit. Zeker de laatste 75 kilometer naar Coffee Bay, over een weg vol - of beter, leeg, want het zijn gaten - potholes. Soms kun je er langs, soms niet. Dan moet je er - zoals in het prentenboek ‘We gaan op berenjacht - dwars doorheen. Ruim anderhalf uur, maar omstreeks 13 uur bereiken we Ocean View Hotel. We krijgen kamer 5 en 7 toegewezen, met ocean view. Mooi. Heel anders dan het uitzicht van de kamers. Tamelijk uitgeleefd is misschien de beste omschrijving. De lunch is OK, al straalt het restaurant weinig of geen sfeer uit, net zo min als gezelligheid. De bediening is vlot, vooral Yvonne weet ons te charmeren.
‘s Namiddags maken we een strandwandeling langs een wilde zee. De Wild Coast. Als je tot je knieën in het water staat, voel je de sterke stroming van het terugtrekkend water. We wagen ons niet aan een zwempartijtje.
Het avondmaal is in buffetvorm. Aan de lange tafel in het midden zit een Duits gezelschap. “Alweer?” “Tja, ze komen altijd met veel, die Duitsers.” Er is ook al een flinke hap uit het buffet, maar er is nog ruim voldoende voor ons. Voor we beginnen, komen de dames die koken en opdienen al zingend en dansend uit de keuken. Het lijkt - niet alleen nu - erop dat alle Afrikanen, vrouwen en mannen, kunnen zingen en een geweldig gevoel,voor ritme hebben. “Wat zijn wij Europeanen toch stijve harken.” We dragen graag ons financieel steuntje bij als een van hen al dansend passeert met een mandje. “Een handige manier om zeker te zijn van een tip.” “Goed gevonden. Origineel en creatief.”
Als we terug in de kamer zijn, zie ik dat een van de honden die we al heel de dag hebben zien rondlopen, zich op het kussen van een terrasstoel nestelt - het enige kussen, in de andere terrasstoel ligt er geen. Een tweede hond vleit zich achter de stoel neer op de grond. ‘s Morgens blijkt dat ze zich in de loop van de nacht verplaatst hebben naar het terras van Kathleen en Bruno. De confrontatie in de badkamer met de gekko die pardoes in de lavabo viel toen ik de deur open deed, was veel aangenamer.
Na het vroege ontbijt vertrekken we voor de rit naar Crawfords Beach Lodge in Chintsa East. Eenmaal op de N2, na die vervelende 75 kilometer potholes, gaat het bijzonder vlot, ook al hebben we af te rekenen met heel wat wegenwerken. Er wordt hier vrijwel altijd over heel lange afstanden gewerkt, met aan het begin een ‘vendelzwaaier’ die de automobilisten moet aanmanen trager te rijden. “Ik denk dat de boetes voor te snel rijden niet zo groot zijn. Niemand - behalve wij - schijnt zich er iets van aan te trekken.” Al bij al valt het verkeer in Zuid-Afrika erg mee. Er is trouwens niet zo heel veel verkeer en de meeste bestuurders zijn hoffelijk. Een traag voertuig rijdt zo ver mogelijk naar links om snellere auto’s te laten passeren. De voorbijstekende bestuurder zet als bedankje even zijn dubbele pinkers op.
Voor de eerste keer staan we ook een tijdje aan te schuiven. Geen file, gewoon wegenwerken. “Die zijn al een hele tijd bezig, denk ik.” De vrouwen langs de kant van de weg lopen met manden fruit en drankjes op hun hoofd langs de aanschuivende rij. Elke rand die ze verdienen, is een rand. Alles helpt om te overleven. Sommige vrouwen hebben een witgeschilderd gelaat. Waarom vragen we ons af. “Dat zoeken we op,” zeggen we in koor en in ‘Twee voor twaalf’-stijl. Veel meer dan dat sommige getrouwde vrouwen dat doen, komen we niet te weten. Ook niet in de infomap van de Lodge. We lezen er wel dat Nelson Mandela een Thembu-speaking Xhosa is. En dat de Xhosa Xhosa uitspreken als ‘klik met de tong-osa’. Xhosa is een Bantoetaal en nauw verwant met Zulu, Nbele en Swazi en wordt gekenmerkt door ‘klik-medeklinkers, wat ze geleend hebben van Khoi- of San-woorden. De ‘X’ in Xhosa staat voor de klik die met de tong gemaakt wordt in de mondhoek. Vergelijkbaar met het geluid dat ruiters te paard maken om hun paard aan te sporen.
De levensomstandigheden van de Xhosa zijn nog steeds verre van ideaal. Als gevolg van de apartheid groeide de Xhosa-bevolking in de landelijke gebieden snel aan door de verplichte verhuizingen, met overbevolking en erosie tot gevolg. In de 20ste eeuw verhuisden veel van hen naar de ‘shanty towns’ in de steden, de krottenwijken. Sinds 1994 probeert de post-apartheidsregering een verbeterde gezondheidszorg uit te bouwen. We hebben onderweg gemerkt dat er veel ‘hospitals’ zijn, ook in kleinere plaatsen.
De traditionele Xhosa-familie is patriarchaal, met de man aan het hoofd van het huishouden. Wellicht alleen maar het hoofd en niet de huishoudelijke handen. Als een man de middelen heeft om de bruidsschat te betalen en al zijn vrouwen deftig te onderhouden, is polygamie toegestaan.
Daarnaast bestaat er ook een andere vorm van polygamie. Omdat de arbeidswetten ten tijde van de apartheid mannen vaak verplichtte om ver en dus lange tijd van huis te werken, stichtten sommige mannen twee families: een in hun geboortestreek en een in de plaats waar ze werkten.
De kamers zijn nog niet klaar als we al omstreeks 12.30 uur parkeren aan de receptie. We installeren ons op het terras van het restaurant met een flesje rosé en genieten van een heerlijke lunch. Om het een beetje extreem te stellen, zijn we vandaag van de hel naar de hemel gereden. Zo kondigen ze Crawford Beach Lodge aan de toegangspoort ook aan: “Welcome to paradise.”
Gezellig, charmant, vriendelijk, proper... we kunnen alleen maar positief zijn en in vergelijking met gisteren superlatieven gebruiken.
Ook vandaag maken we een flinke strandwandeling en nemen we een duik in de zee. Ondanks het feit dat ze rustiger lijkt, zijn de stroming en de golfslag toch nog redelijk fel, maar we genieten wel. “Wat een verademing!”
Ook het diner, in buffetvorm, is af. Na afloop verontschuldigt de hoofdkelner zich voor het feit dat hij twee keer moest komen vertellen dat de fles rode wijn die we besteld hadden er niet meer was en dat hij de derde keer met een fles kwam die we als tweede of derde mogelijkheid hadden opgegeven. Met “Don’t worry about the payment of this bottle. It’s on the house because you had to wait for the wine,” sluit hij onze heerlijke maaltijd af. “Die fles wijn smaakt precies nog beter, toch?”
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
