Mbotyi River Lodge (2)

Omdat we vandaag een of twee wandelingen willen maken, ontbijten we relatief vroeg, om 8 uur. Vannacht heeft het geregend en ook nu ziet het er niet zo best uit. Grijs, met af en toe regen. We lassen genoodzaakt een pauze in op de kamer. Bruno kiest voor een looptraining op het strand. Ik bewerk een aantal foto’s. Tot ik plots merk dat het veel warmer is geworden in de kamer. De zon schijnt. Ook hier wisselt het weer vrij snel. De resort-verantwoordelijke, de manager, een attente, vriendelijke vrouw, vertelt ons dat ze - ook - hier een hele tijd weinig regen gehad hebben. Wel abnormaal veel wind, enkele maanden langer dan normaal. Als we vertellen dat het wel lijkt of wij de regen meegebracht hebben van Giant’s Castle en Underberg, antwoordt ze: “Oh, you bring luck.”

We wandelen het resort uit en slaan, op advies van ‘handige Harry’, de jonge man die zich gisteren repte om Bruno’s bagage te dragen toen die in kamer 1 van Blok 2 probeerde binnen te geraken in plaats van in kamer 1 van Blok 1 en die vanmorgen in hun kamer de lamp in de badkamer repareerde, al - Murphy is never far away - werkte ze vanmorgen wel, links af. We wandelen door de verspreid staande huizen enkele hellingen op. De weg slingert zich omhoog. We vragen ons af hoe ver die doorloopt. Ook in Mbotyi is er een middelbare school, een junior high school. Op de gevel prijkt de schildering van een dominee, met de tekst: “I have a dream.” Laten we hopen dat die voor het merendeel van de jongeren uitkomt.

Het dorp Mbotyi ligt in Pondoland, een 100 kilometer lange strook met de rijkste biologische landschappen van de streek. De Wild Coast is Xhosa-land, in Mbotyi meer bepaald van de subgroep Pondo. De Xhosa zijn gekend als de ‘red people’, omwille van hun rode kledij en de rode kleiverf-gelaatsschilderingen van sommige volwassenen. Tot nu toe hebben we dat nog niet gezien. De rode kledij was ons al wel opgevallen. Het geloof in heksen, mannelijk en vrouwelijk, zou nog sterk leven in de (traditionele) Xhosa-gemeenschappen. Heksenverbranding zou zelfs niet onbekend zijn. Naast de kruidengenezer, de ixwhele, die vooral bekommerd is om de gezondheid onder andere dankzij enige magische krachten, is er ook de spirituele genezer, de igqirha, die over krachten beschikt om natuurkrachten en problemen veroorzaakt door heksen te bestrijden. Hij bekleedt nog steeds een belangrijke plaats in de traditionele samenleving.

Bijgeloof en traditie lijken het leven van de Xhosa te bepalen. Zo laten heel wat Xhosa tijdens hun kindertijd het topje van hun linkerpink verwijderen omdat dat geluk zou brengen. Ook puberteits- en huwelijksrituelen spelen een centrale rol. Tijdens de 3 maand durende intitiatieperiode die volgt op de besnijdenis op,18-jarige leeftijd, mogen jongens niet gezien worden door vrouwen. De geïnitieerden vermommen zich met witte klei of dragen kostuums gemaakt van palmbladeren. De meisjes worden tijdens hun puberteitsritueel opgesloten in een verduisterde hut, terwijl hun vriendinnen in de omgeving al zingend giften verzamelen.

Zo staat het beschreven in de Lonely Planet. Ik vraag we af of het er hier in Mbotyi nog steeds zo aan toegaat. Het lijkt allemaal minder traditioneel, moderner. Op heel wat hutten bemerken we een schotelantenne; kinderen gaan naar school... maar je weet maar nooit hoe hardnekkig tradities blijven leven of in stand gehouden worden. Het aantal rondavels, ronde hutten met een rieten dak, wijst daar misschien nog op. Nogal wat huizen hebben ook nog een met houten palen afgemaakte kraal. En dat vervallen huis met die twee graven zou dat ook wijzen op de traditie dat bij de dood van de eigenaar de hut verlaten wordt om op termijn in te storten? We kunnen alleen maar denken en - wellicht te veel - fantaseren. Het vragen aan de mensen kunnen we niet. Slechts enkelen spreken Engels, zelfs in de River Lodge lijkt de kennis van het Engels bij de meeste medewerkers beperkt tot de essentiële zaken om bijvoorbeeld de bestelling op te nemen.

Op onze wandeling passeren we heel wat inwoners. De meeste mensen zijn thuis; het is zondag. Allemaal zwaaien ze of begroeten ze ons. Het stelt me iets meer op mijn gemak en neemt - niet helemaal - mijn gevoel van pottenkijker weg. Het blijft moeilijk vind ik, maar de vriendelijkheid van de mensen maakt het toch wat gemakkelijker om te genieten van een wandeling door het dagdagelijkse dorpsleven in Mbotyi.

Als we na de lunch en een korte siësta vertrekken voor een wandeling naar rechts - het bord ‘Frank’s Cafe’ dat we gisteren bij het binnen rijden van het dorp gezien hebben, oefent de nodige aantrekkingskracht op ons uit, waarschuwt de portier ons: “The rain is coming. We’ll have a thunderstorm.” Zelf hadden we de dreigende lucht ook al wel gezien, maar je weet hoe toeristen zijn. Eigenwijs. Maar niet eigenwijs genoeg om te vertrekken. Ook wij hebben er geen goed oog in. Terecht zo blijkt een tiental minuten later als het onweer en de bijhorende regen losbarst. Verplichte rust en tijd om het verslag van vandaag te schrijven.