Le French coin
14 Februari 2019 | Zuid-Afrika, Franschhoek
13-14 februari
Of Janne in Swellendam Country Lodge gelogeerd heeft, weten we niet, maar voor ons is dit misschien wel het meest verzorgde ontbijt van allemaal. Verzorgd tot in de puntjes, geen detail waar ook maar iets op af te dingen valt.
Onze keuze om langs de R60 te rijden in plaats van langs de - we’ve seen it by now - N2 wordt beloond met mooie landschappen. De staalblauwe hemel draagt daar zeker toe bij. We krijgen hoop dat de Franschhoek Pass er droog zal bij liggen. Net voor Worcester - dat kan probleemloos omdat we de gelijknamige saus toch niet gebruiken - draaien we links, richting R43, die we volgen tot we, een eindje voorbij Villiersdorp, ook wel de ‘Perel van de Overberg’ genoemd, net voor de brug in het midden van de Tweewaterskloofdam - een stuwdam met een hoogte van 38 meter- rechtsaf gaan op de R45 richting Franschhoek en dus de Franschhoek Pass. En plein soleil.
Een woordje Frans is hier zeker niet misplaatst. Oorspronkelijk heette deze plaats Olifantshoek, vanwege de vele olifanten die in de vallei voorkwamen en die bij het wisselen van de seizoenen hier volgens een vast traject de bergen overstaken. Olifanten zijn op deze plaats nauwelijks nog voor te stellen, maar ze waren talrijk aanwezig in de Kaap ten tijde van de eerste kolonisten. En zoals bij de meeste passen volgden de trekboers ook hier het door dieren gebaande pad, te voet of te paard. In 1688 kwamen in de vallei 176 Franse hugenoten wonen, die na de herroeping van het Edict van Nantes eerst vanuit het katholieke Frankrijk naar Nederland gevlucht waren. In Nederland heerste godsdienstvrijheid. Ze kwamen in dienst bij de VOC ( Verenigde Oost-Indische Compagnie) en belandden op die manier in de Nederlandse Kaapkolonie. Ondanks het VOC-beleid om de hugenoten over de hele Kaapkolonie te verspreiden, concentreerden ze zich toch bij Olifantshoek. Ze volgden het schijnbaar universele migratiefenomeen waarbij mensen van dezelfde nationaliteit elkaar opzoeken. Zou er toch zoiets bestaan als een identiteitsgevoel? Of is het om praktische redenen of angst voor het vreemde, het onbekende.
De kolonisten aan de Kaap begonnen de vallei al snel "Fransche Kwartier" of "Fransche Hoek" te noemen en in de 18e eeuw wordt de naam van het dorpje officieel "Franschen Hoek", later vereenvoudigd tot Franschhoek. Ondanks het grote aantal hugenoten versmelten de Franstaligen vrij snel met de overige kolonisten en in 1829, wanneer de Kaap in Britse handen komt, is het Frans reeds helemaal uitgestorven en vervangen door Kaaphollands, het latere Afrikaans.
Lord Charles Somerset, gouverneur van de Kaapkolonie van 1814 tot 1826 verleende in 1822 toestemming om de bergpas aan te leggen. Met een groep soldaten van het Royal Africa Corps die wachtten op een verscheping naar Sierra Leone, startte majoor William Holloway de werkzaamheden met de eerste stenen boogbrug over de kloof Jan Joubert’s Gat, de oudste brug in Zuid-Afrika die nog steeds in gebruik is. De pas werd geopend in 1825 en was de belangrijkste weg naar de Overberg-regio tot de Sir Lowry’s Pass in 1830 in gebruik genomen werd, die een rechtstreeksere route van en naar Kaapstad bood.
De Franschhoek Pass, 13 kilometer lang, biedt mooie uitzichten op Franschhoek, een toeristische top attractie, voornamelijk omwille van de vele wijndomeinen en de georganiseerde wijnproeverijen. Zo’n proeverij staat morgen op ons programma: we volgen de gele route van de Wine Tram.
Als we omstreeks de middag inchecken, hebben we de eerste ‘load shut’ gemist. “The government has shut off the electricity between 8 and 10. The second load shut of the day will be between 6 and 8 pm,” ondanks de belofte van de overheid om dat niet te doen. Politieke beloftes maken ook in Zuid-Afrika blijkbaar geen schuld. Ook morgen zal dat het geval zijn, die load shut. Dat van die beloftes is een permanent verschijnsel.
De staff is, zoals steeds, bijzonder behulpzaam. Ze raden ons een restaurant, Monneaux, aan. Ze organiseren een gratis shuttle zodat we niet zelf hoeven te rijden. “Zullen we dat maar laten reserveren voor vanavond?” We krijgen ook een voucher voor een gratis wijnproeverij in Rickety Bridge, wijn estate en zusterbedrijf van ons gastenverblijf Basse Provence Guest House. We kunnen er te voet naar toe, door de wijngaard.
Na een lunch ter plaatse proeven we vijf wijnen, drie witte en twee rode. We krijgen vrijwel onmiddellijk een Belgische prijslijst van de wijnen op tafel. Ze worden in België ingevoerd door een importeur uit Moorslede. Goedkoop zijn ze niet, gaande van 12 tot 52 euro per fles. Als de ‘wijnexpert’ die ons bedient doorheeft - en dat is vrij snel; hij heeft mensen- of toch alleszins potentiële klantenkennis - dat wij geen plannen hebben om op die manier wijn te bestellen, geeft hij ons de lokale prijslijst, in de hoop dat we een of twee flessen kopen voor ons verblijf. De flessen kosten hier maar een tiende van wat we er in België voor zouden moeten betalen. “De Belgische prijs is inclusief BTW, invoerrechten en accijnzen, die voor wijn tamelijk hoog zijn,” verklaart Annemie en als ex-douane kan ze het weten. We leggen de man uit dat we geen wijn zullen kopen, ook al omdat we niet enthousiast zijn over de smaak, maar dat vertellen we hem niet.
Terug in ons guesthouse blijkt dat het aanbevolen restaurant volzet is en dat ze na veel getelefoneer een tafel hebben kunnen reserveren in Allora. Een ristorante. Pasta en pizza vanavond. Het is eens wat anders.
Hoe het nu juist zit met die wijntoer is ons niet helemaal duidelijk, ook niet na de korte toelichting aan het kantoor gisterenavond. Wat we zeker weten is dat we om 10.45 uur vertrekken met de gele lijn. In afwachting van ons vertrek kuieren we nog even door het stadje. Helemaal ingesteld op toerisme.
We vertrekken met de bus die ons naar het vertrekpunt van de tram brengt. De uitleg van de trambegeleider maakt alles duidelijk. Omdat we slechts twee stops - en geen vijf proeverijen waar we recht op hebben - willen doen, kunnen we gewoon op de tram blijven zitten. Na Rickety Bridge - waar we gisteren geweest zijn - keert de tram terug naar ‘Platform A’ of de vertrekplaats. Daar kunnen we op de bus die ons naar de volgende mogelijke stopplaatsen brengt. Ze raden ons een witte wijn stop aan in Mont Rochelle en een rode wijn stop in Dieu Donné, de laatste halte. Onze gastheer op de bus gooit roet in het eten als hij vertelt dat Dieu Donné gesloten is. Omdat we net zo soepel zijn als de drie wijntjes die we proeven in Mont Rochelle kiezen we voor Chamonix als tweede stopplaats. “Zou je er met deze temperatuur kunnen skiën? Het is maar 38°.”
In Chamonix bestellen we ook iets om te eten, een kaas- en charcuterieschotel. Een geslaagde combinatie met de vijf betere wijnen van het domein. 100 rand per persoon betalen we hier voor het proeven. Voor de wijnboer is zo’n proeverij dus alleszins niet verlieslatend, zelfs als je geen wijn koopt. “En elke fles die verkocht wordt is mooi meegenomen.”
Ook vandaag is het niet gelukt om een tafel te reserveren bij Monneaux. “It’s Valentine’s day.” Ook alle andere restaurants blijken om die reden volgeboekt. De enige mogelijkheid is de French Connection, maar dan nog moeten we tevreden zijn met een ‘walking diner’. “Laten we in de supermarkt wat kaas en brood halen en hier op het terras genieten van ons Valentijnsdiner.”
Of Janne in Swellendam Country Lodge gelogeerd heeft, weten we niet, maar voor ons is dit misschien wel het meest verzorgde ontbijt van allemaal. Verzorgd tot in de puntjes, geen detail waar ook maar iets op af te dingen valt.
Onze keuze om langs de R60 te rijden in plaats van langs de - we’ve seen it by now - N2 wordt beloond met mooie landschappen. De staalblauwe hemel draagt daar zeker toe bij. We krijgen hoop dat de Franschhoek Pass er droog zal bij liggen. Net voor Worcester - dat kan probleemloos omdat we de gelijknamige saus toch niet gebruiken - draaien we links, richting R43, die we volgen tot we, een eindje voorbij Villiersdorp, ook wel de ‘Perel van de Overberg’ genoemd, net voor de brug in het midden van de Tweewaterskloofdam - een stuwdam met een hoogte van 38 meter- rechtsaf gaan op de R45 richting Franschhoek en dus de Franschhoek Pass. En plein soleil.
Een woordje Frans is hier zeker niet misplaatst. Oorspronkelijk heette deze plaats Olifantshoek, vanwege de vele olifanten die in de vallei voorkwamen en die bij het wisselen van de seizoenen hier volgens een vast traject de bergen overstaken. Olifanten zijn op deze plaats nauwelijks nog voor te stellen, maar ze waren talrijk aanwezig in de Kaap ten tijde van de eerste kolonisten. En zoals bij de meeste passen volgden de trekboers ook hier het door dieren gebaande pad, te voet of te paard. In 1688 kwamen in de vallei 176 Franse hugenoten wonen, die na de herroeping van het Edict van Nantes eerst vanuit het katholieke Frankrijk naar Nederland gevlucht waren. In Nederland heerste godsdienstvrijheid. Ze kwamen in dienst bij de VOC ( Verenigde Oost-Indische Compagnie) en belandden op die manier in de Nederlandse Kaapkolonie. Ondanks het VOC-beleid om de hugenoten over de hele Kaapkolonie te verspreiden, concentreerden ze zich toch bij Olifantshoek. Ze volgden het schijnbaar universele migratiefenomeen waarbij mensen van dezelfde nationaliteit elkaar opzoeken. Zou er toch zoiets bestaan als een identiteitsgevoel? Of is het om praktische redenen of angst voor het vreemde, het onbekende.
De kolonisten aan de Kaap begonnen de vallei al snel "Fransche Kwartier" of "Fransche Hoek" te noemen en in de 18e eeuw wordt de naam van het dorpje officieel "Franschen Hoek", later vereenvoudigd tot Franschhoek. Ondanks het grote aantal hugenoten versmelten de Franstaligen vrij snel met de overige kolonisten en in 1829, wanneer de Kaap in Britse handen komt, is het Frans reeds helemaal uitgestorven en vervangen door Kaaphollands, het latere Afrikaans.
Lord Charles Somerset, gouverneur van de Kaapkolonie van 1814 tot 1826 verleende in 1822 toestemming om de bergpas aan te leggen. Met een groep soldaten van het Royal Africa Corps die wachtten op een verscheping naar Sierra Leone, startte majoor William Holloway de werkzaamheden met de eerste stenen boogbrug over de kloof Jan Joubert’s Gat, de oudste brug in Zuid-Afrika die nog steeds in gebruik is. De pas werd geopend in 1825 en was de belangrijkste weg naar de Overberg-regio tot de Sir Lowry’s Pass in 1830 in gebruik genomen werd, die een rechtstreeksere route van en naar Kaapstad bood.
De Franschhoek Pass, 13 kilometer lang, biedt mooie uitzichten op Franschhoek, een toeristische top attractie, voornamelijk omwille van de vele wijndomeinen en de georganiseerde wijnproeverijen. Zo’n proeverij staat morgen op ons programma: we volgen de gele route van de Wine Tram.
Als we omstreeks de middag inchecken, hebben we de eerste ‘load shut’ gemist. “The government has shut off the electricity between 8 and 10. The second load shut of the day will be between 6 and 8 pm,” ondanks de belofte van de overheid om dat niet te doen. Politieke beloftes maken ook in Zuid-Afrika blijkbaar geen schuld. Ook morgen zal dat het geval zijn, die load shut. Dat van die beloftes is een permanent verschijnsel.
De staff is, zoals steeds, bijzonder behulpzaam. Ze raden ons een restaurant, Monneaux, aan. Ze organiseren een gratis shuttle zodat we niet zelf hoeven te rijden. “Zullen we dat maar laten reserveren voor vanavond?” We krijgen ook een voucher voor een gratis wijnproeverij in Rickety Bridge, wijn estate en zusterbedrijf van ons gastenverblijf Basse Provence Guest House. We kunnen er te voet naar toe, door de wijngaard.
Na een lunch ter plaatse proeven we vijf wijnen, drie witte en twee rode. We krijgen vrijwel onmiddellijk een Belgische prijslijst van de wijnen op tafel. Ze worden in België ingevoerd door een importeur uit Moorslede. Goedkoop zijn ze niet, gaande van 12 tot 52 euro per fles. Als de ‘wijnexpert’ die ons bedient doorheeft - en dat is vrij snel; hij heeft mensen- of toch alleszins potentiële klantenkennis - dat wij geen plannen hebben om op die manier wijn te bestellen, geeft hij ons de lokale prijslijst, in de hoop dat we een of twee flessen kopen voor ons verblijf. De flessen kosten hier maar een tiende van wat we er in België voor zouden moeten betalen. “De Belgische prijs is inclusief BTW, invoerrechten en accijnzen, die voor wijn tamelijk hoog zijn,” verklaart Annemie en als ex-douane kan ze het weten. We leggen de man uit dat we geen wijn zullen kopen, ook al omdat we niet enthousiast zijn over de smaak, maar dat vertellen we hem niet.
Terug in ons guesthouse blijkt dat het aanbevolen restaurant volzet is en dat ze na veel getelefoneer een tafel hebben kunnen reserveren in Allora. Een ristorante. Pasta en pizza vanavond. Het is eens wat anders.
Hoe het nu juist zit met die wijntoer is ons niet helemaal duidelijk, ook niet na de korte toelichting aan het kantoor gisterenavond. Wat we zeker weten is dat we om 10.45 uur vertrekken met de gele lijn. In afwachting van ons vertrek kuieren we nog even door het stadje. Helemaal ingesteld op toerisme.
We vertrekken met de bus die ons naar het vertrekpunt van de tram brengt. De uitleg van de trambegeleider maakt alles duidelijk. Omdat we slechts twee stops - en geen vijf proeverijen waar we recht op hebben - willen doen, kunnen we gewoon op de tram blijven zitten. Na Rickety Bridge - waar we gisteren geweest zijn - keert de tram terug naar ‘Platform A’ of de vertrekplaats. Daar kunnen we op de bus die ons naar de volgende mogelijke stopplaatsen brengt. Ze raden ons een witte wijn stop aan in Mont Rochelle en een rode wijn stop in Dieu Donné, de laatste halte. Onze gastheer op de bus gooit roet in het eten als hij vertelt dat Dieu Donné gesloten is. Omdat we net zo soepel zijn als de drie wijntjes die we proeven in Mont Rochelle kiezen we voor Chamonix als tweede stopplaats. “Zou je er met deze temperatuur kunnen skiën? Het is maar 38°.”
In Chamonix bestellen we ook iets om te eten, een kaas- en charcuterieschotel. Een geslaagde combinatie met de vijf betere wijnen van het domein. 100 rand per persoon betalen we hier voor het proeven. Voor de wijnboer is zo’n proeverij dus alleszins niet verlieslatend, zelfs als je geen wijn koopt. “En elke fles die verkocht wordt is mooi meegenomen.”
Ook vandaag is het niet gelukt om een tafel te reserveren bij Monneaux. “It’s Valentine’s day.” Ook alle andere restaurants blijken om die reden volgeboekt. De enige mogelijkheid is de French Connection, maar dan nog moeten we tevreden zijn met een ‘walking diner’. “Laten we in de supermarkt wat kaas en brood halen en hier op het terras genieten van ons Valentijnsdiner.”
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
