In de bush

Voor we dinsdagochtend, 22 januari, aan de Panoramaroute beginnen, rijden we eerst even de tegenovergestelde richting uit. We beginnen de dag met de Graskoplift. Die brengt ons zo’n 52 meter naar de bodem van een kloof waar we een mooie, boeiende wandeling maken door de tropische begroeiing op de bodem van de ‘gorge’.

De eerste stop op de Panoramaroute is ‘God’s Window’. Hij (zij of x) heeft wel een bijzonder mooi plekje uitgekozen om ‘een raam te steken’, een venster op de wereld. Vanop verschillende hoogtes, tussen ca. 750 meter en bijna 1100 meter, kijken we uit over de vlakte, het ‘laag veld’. De weergoden zijn ons goedgezind. Of klopt het toch dat je het weer krijgt dat je verdient? Het zicht is uitstekend. “A clear sky, you’re lucky,” zegt onze jonge, zelfverklaarde gids. ‘Tourist monitoring,’ lees ik op de rug van zijn oranje jasje. Hij volgt een project van een jaar, “taking care of the tourists and their safety.” Gelukkig weet hij ook nog dingen te vertellen, bijvoorbeeld dat de duidelijk zichtbare sporen van een bosbrand dateren van 3 augustus 2017. Of was het 2018? Niet goed opgelet dus.
Zijn fooi heeft hij zeker verdiend. Een fooi geven? Het stelt ons steeds weer voor een probleem: Hoeveel word je verondersteld om bij te dragen aan de levensstandaard van de (te) weinig betaalde obers, parkeerwachters, pompbedienden, al dan niet zelfverklaarde gidsen...? Het blijft, ondanks de zogenaamde standaardregel van 10%, altijd twijfelen.

Bourke’s Luck Potholes is de volgende stop. Op de plaats waar de rivieren de Blyde en de Treur samenvloeien. De kracht van het water heeft diepe ‘potholes’ of putten uitgesleten, tot diep in de bodem. Indrukwekkend. Veel indrukwekkender dan de potholes waarvoor borden langs de kant van de weg ons waarschuwden. Volkomen terecht overigens. Ze zijn groot en tamelijk diep.
Hoe beide rivieren aan hun naam komen? In 1840 vertrok Hendrik Potgieter (een Hollandse Voortrekker, de Nederlandse pioniers die het binnenland introkken, de bijbel in de hand, als bron van alle wijsheid en dus allesbepalend, ook de kijk op de ‘natuurlijke orde’ der dingen en de plaats van de zwarten in deze wereld. Zou apartheid ooit in die extreme vorm bestaan hebben zonder de bijbelvastheid van de Boeren?) expeditie naar de Portugese haven Lourenço Marques (nu Maputo), terwijl de vrouwen achterbleven in Graskop. Omdat de mannen wel heel lang wegbleven, gingen de vrouwen naar hen op zoek. Aangekomen bij een rivier, stelden ze verdrietig vast dat hun mannen niet meer zouden terugkeren. Ze noemden die rivier de Treur. Op weg naar huis, bij het oversteken van een andere rivier werden ze echter ingehaald door hun terugkerende mannen. Ze noemden die rivier dan ook de Blyde.

The Three Rondavels zijn het laatste officiële uitkijkpunt op de route. Een geologisch merkwaardig fenomeen, waarbij drie ronde, op een rondavel - een ronde hut met een puntdak - gelijkende rotspartijen weerstand boden aan de erosie. Van de - inderdaad - de Blyde.

Om Hoedspruit te bereiken moeten we rond de bergen. Ruim twee uren scheiden ons nog van Umlani Bushcamp. De game drive van vanmiddag halen we wellicht niet meer - uiterlijk,uur van aankomst is 14 uur hebben we gelezen - maar de route is te mooi en panoramisch om snel af te haspelen. We kunnen sowieso nog mee met drie game drives. Morgenochtend en -namiddag en overmorgen voor het uitchecken.

Als we om half vier arriveren, blijken we toch nog op tijd te zijn voor de game drive. Twee rangers, een ‘driver’ en een ‘tracker’ nemen ons mee voor een vier uur durende trip door de bush, op zoek naar wild, meer bepaald ‘the big five’, zijnde leeuw, neushoorn, olifant, buffel en luipaard. We hebben geluk. De eerste dieren die we spotten zijn twee buffels. De eerste hit. Snel gevolgd door een koppel olifanten met twee kleintjes. Number two! Verder ontmoeten we nog impala’s, het wrattenzwijn, gnoes of wildebeesten, waarmee we twee van ‘the ugly five’ kunnen afvinken, giraffen, zebra’s, kudu’s, her en der een steenbok en tal van kleurrijke vogels. Om af te ronden met een familie leeuwen die languit op de grond ligt te hijgen. Dat komt ervan als je te vraatzuchtig bent. Dan blijft die zebra op de maag liggen en drukt die maag tegen de longen, met alle gevolgen van dien. Nummer drie is daarmee binnen,

Voor we terugkeren worden we getrakteerd op een sundowner. Een Zuidafrikaanse gewoonte om bij zonsondergang een glas te drinken. Ze hebben alles bij die rangers, tot en met een tafel om de chips en de noten te serveren. We drinken onze gekoelde wijn - zelfs dat - uit metalen bekers. Het zal toch geen poging zijn om ons te bekeren zeker? Gelukkig hebben de rangers - in tegenstelling tot de eigenaar van het kamp - door en door zwarte Afrikaanse roots en een bijbel lag niet in de jeep.

We leggen ons vroeg te rusten. Morgen worden we op 5 uur gewekt, zodat we na een koffie of thee, om 5.30 uur kunnen vertrekken. Op zoek naar nummer vier en vijf. Vier ontmoeten we vrij snel: een gezinnetje van drie neushoorns. Merkwaardig dat die dieren ons tot op enkele meters laten naderen. Of toch niet zo merkwaardig? Wij zijn ongetwijfeld niet de enige mensen in een uit de kluiten gewassen jeep die ze op hun pad kruisen. Toch blijft het spannend. Hopelijk moet Shadreck niet in allerijl vertrekken, zoals gisteren bij die solitaire, mannelijke olifant. Een moeilijk karakter, volgens onze gidsen, waardoor hij uitgesloten wordt en, vruchteloos zoekend naar een partner “to mate”, gefrustreerd en dus agressief achterblijft. De drie witte neushoorns laten zich rustig bewonderen en vervolgen - ons negerend - hun weg. De term witte neushoorn berust overigens op een misverstand. Het heeft niets met de kleur te maken, maar alles met de brede - in het Engels ‘wide’ - lip. Ook deze game drive is interessant en boeiend. Net zoals het ontbijt dat we bij terugkeer om 9 uur aangeboden krijgen.We besluiten om het tot de lunch rustig aan te doen.

Om vier uur vertrekken we opnieuw. Nu in het gezelschap van vier, omstreeks de middag toegekomen Fransen. Het duurt een tijdje vooraleer we dieren zien. Het blijft beperkt tot een olifant en enkele giraffen, tot Shadreck plots - het is niet zijn gewoonte - in snel tempo vertrekt. Hij heeft het bericht gekregen dat we een eind verder een luipaard met jong kunnen zien. Yes! Nummer 5. Ook nu weer storen, noch de moeder, noch het jong zich aan onze aanwezigheid. Het jong peuzelt smakelijk aan een door de moeder gevangen steenbok. De moeder wacht geduldig haar beurt af om te eten. En dat na al het werk dat ze verricht heeft: de prooi verschalken, verbergen en zoon- of dochterlief gaan halen. Maar het zijn nu eenmaal solitaire dieren. Als de moeder eerst of samen met het jong zou eten, zou het die laatste bijzonder kwaad worden. Bij de leeuwen gaat het er helemaal anders aan toe: diegene, een of meer, die gejaagd heeft, wacht met eten tot de andere samen gegeten hebben.

Na de sundowner in een alweer prachtig kleurenlandschap worden we onverwacht verblijd met een tweede luipaard. Eentje die op een hoorbaar paniekerige impala aast. Door onze omtrekkende bewegingen, waarbij we het dier - ook in schemerdonker - kunnen bewonderen, hebben we misschien het leven van de impala gered. Of toch zeker een beetje uitgesteld. Een geruststellende gedachte om aan tafel en de nacht in te gaan.